Jose Rizal Bilang Ama at Asawa

Image from: https://philnews.ph/2019/09/23/jose-rizal-josephine-bracken

Masakit ang mamatayan ng mahal sa buhay. Ngunit, wala ng mas sasakit pa sa isang magulang na maglibing ng sariling anak. Ito ang pinatunayan ni Jose Rizal na labis ang paghihinagpis na sinapit nang sa hindi inaasahang pagkakataon ay nawalan ng sana’y magiging kanyang kauna-unahang anak sa kanyang pinakamamahal na kabiyak. Mistulang pinagsakluban ng langit at lupa ang pambansang bayani sapagkat tila ba’y pinagkaiitan siya ng karapatang maging isang mabuting ama dahil lamang sa isang lihim na kanyang natuklasan –isang sikretong magdudulot pala ng dilema sa pagsasama nilang mag-asawa.

Ang pag-iibigang ito ay nagsimula sa isang liblib na nayon sa katimugang Zamboanga, kung saan si Jose Rizal ay ipinatapon ng mga kolonista ng Espanya noong 1892. Si Rizal ay hindi lamang nakilala bilang isang repormista; siya ay isa ding kilalang optalmolohista, guro at doktor na nagpatuloy sa pagsasagawa ng gamot sa napakalayong lugar na ito. Nabuhay siya ng payak, puno ng pakikipagsapalaran ngunit produktibong pamumuhay na nagpalago hindi lamang sa kanyang buhay, ngunit maging sa buhay ng maraming tao lalo na sa mga kabataan.

Hanggang sa isang araw ay may isang estranghera ang dumating sa bayan ng Dapitan. Hindi naitago ni Rizal ang kanyang labis na paghanga sa dalaga, tila ba siya ay nabiktima ng damdaming kung tawagin ay pag-ibig sa unang tingin. Sa kanyang maamong mukha, nangungusap na mga mata, at eleganteng pananamit ay napukaw ni Josephine Bracken ang sawing puso ni Rizal. Lumipas ang panahon, namuhay sila bilang mag-asawa at hindi nagtagal ay nagbunga ang pagsasamang ito sa pagdadalang-tao ni Bracken.

Kasalanan man para sa karamihan, kailanman hindi naging suliranin para sa kanila ang magsama sa iisang bubong bagamat hindi pa kasal sa mga panahong iyon. Ito ay sa kadahilanang si Rizal ay isang Mason at si Josephine ay isang Romano Katoliko, hindi ibinigay ang dispensasyon na dapat manggaling sa Obispo ng Cebu, kaya’t walang ibang alternatibong paraan kung hindi ang pagpasok sa isang pangkaraniwang batas na kasal na isinasagawa sa pagkakaroon ng dalawang saksi. Pinatunayan ng dalawa ang kanilang wagas na pagmamahalan sapagkat wala mang pahintulot ng Kura-paroko sa Dapitan, wala pa ring nakapigil sa kanila upang isakatuparan ang kanilang pagsasaisang-dibdib.

Gayunman, ang matamis na pag-iibigang ito ay hindi rin pala magtatagal sa pagkakadiskubreng si Josephine Bracken ay isa lamang espiya na ipinadala ng mga prayle. Nagdilim ang paningin ni Rizal sa kagimbal-gimbal na katotohanang natuklasan, hanggang sa nabalot ng galit at hindi napigilang usisain ang kanyang minamahal. Dahil sa labis na poot ay hindi naiwasan ni Rizal ang masaktan si Bracken na siya pa lang magdudulot sa isang pangyayaring higit na ikalulumbay ng damdamin ng pambansang bayani. Nakunan ang dinadalang sanggol ni Josephine, na noon ay malapit na sanang isilang. Ang nakagugulantang na kaganapang ito ang siya ding nagdulot ng lamat sa kanilang pagmamahalan, na kung tutuusin ay mahirap ng ibalik sa dati.

Gayunpaman, salungat sa binanggit sa itaas, may ibang sangguniang tumatalakay sa dahilan ng pagkalaglag ng dindalang-tao ni Josephine. Sinasabing noong siya ay nasa ika-walong buwan ng pagbubuntis, si Rizal ay naglaro ng isang kalokohan na siyang nagdulot sa kanya upang bumagsak sa isang bakal na salansanan, at naging dahilan kung bakit nakunan ang sanggol sa sinapupunan ng pinakamamahal ng hindi sinasadya.

Ipinakita sa pelikulang ito na ano man ang tunay na rason sa likod ng pagkawala ng sana’y magiging anak ni Rizal, isa pa rin itong madilim na bahagi sa buhay ng ating pambansang bayani. Nais nitong iparating sa atin na si Jose Rizal, sa kabila ng katanyagang nakamit, ay isa pa ring normal na tao gaya natin; nasasaktan at nahihirapan. Wala siyang ibang hinangad kung hindi ang kapakanan ng ating bayan at ng mga mamamayan nito, nakalulungkot lamang isipin na sa mga panahon pa lang iyon ay nangangailangan din siya ng pagkalinga gaya ng ibinigay niya para sa ating bansa. Ngunit sa kabila nito, tulad ng isang ama nanatili siyang matatag at nanindigan para sa katotohanan at para sa mga karapatan na nararapat para sa Pilipinas.

Reference

Bethge, W. (2007). Josephina Bracken – Her bonds of love with Jose Rizal. Retrieved October 6, 2019, from https://www.insights-philippines.de/brackenengl.htm.